Natuurmonument Heiligenberg Eik

Een ode aan de Boom die hier ooit groeide

Jos Bregman (aka Wdwrd)

2023

Deze Heiligenberg Eik ging groeien in 1775. De beheerders van landgoed De Boom hebben 247 jaar goed voor de eik gezorgd. Een landgoed als De Boom beheren betekent in feite een teeltplan op zeer-lange-termijn hanteren. Het betekent boeren door zeven generaties vooruit te denken. Storm Eunice werd op 18 februari 2022 deze eik teveel. Deze eik, deze ‘koning van het woud’, is niet gekapt of gerooid, maar door storm geoogst.

Kunstenaar Jos Bregman brengt een eerbetoon aan de boom die hier zo lang groeide. Eerbetoon ook aan het zeven-generatie-beheer van landgoed De Boom. En zoals alle boeren die oogsten, wil Bregman de oogst zo volledig mogelijk gebruiken, zodanig dat het ten goede komt aan alle leven. En hij wil deze boerenakker -het landgoed – mooier achterlaten dan ie vóór de oogst. Daarvoor heeft Bregman een bijzondere aanpak. Hij houdt de boom op een nieuwe manier bij elkaar, het blijft een geheel maar anders. Hij remixt de boom, een beetje zoals een DJ muziek samplet en remixt. Dat doet Bregman door het hout te samplen: in dertig schijven, drie grote houtplaten, en divers balk- en plankwerk. Dat zijn de samples. Samen met zijn publiek – de mensen die een sample onder hun hoede nemen – creëert hij een nieuw geheel.

Dat nieuwe geheel heeft een basis, hier, op het landgoed. De stobbe en een deel van de stam blijven liggen als ecologisch monument. Zwaar dood hout is de kraamkamer voor biodiversiteit! De Heiligenberg Linde groeide 100 meter van de eik. Dezelfde storm oogstte ook de linde en ook deze zaagt Bregman tot samples: gigantische balken van 40 x 40 en 50 x 50 cm. Hij legt de samples als een lijst om stobbe en stam. Ze vormen een lijst, zoals een schilderij een lijst verdient, een lijst om het natuurmonument, een lijst die de blik leidt en het beeld versterkt. En zo staat en ligt hier voor u een collage, een collage van samples uit van twee bomen.