Linde

Tilia
limetree
tilleul
Linde

Library? Linde!
“Mogelijk is de naam linde afgeleid van het gebruik van de bast (linda = bindsel, maar ook wikkelen/draaien of winden. Een andere mogelijkheid is dat de naam betrekking heeft op het zachte hout. (…) Het Griekse ’tilos’ betekent bast. Lindebast, ook ‘phylira’ genoemd, gebruikte men in de Oudheid als papier. In de tijd van Plinius sprak men van ‘liber’. Het Engelse ‘library’ is hiervan afgeleid.”

Linde = liefde
“De linde is een zachte, lieve boom, een lente- en vreugdeboom voor het volk, de liefdesboom voor minnenden, de boom van liefde en trouw. De linde heeft als gast de nachtegaal, de vogel van minnelust en -leed. Te Nortorf in Sleeswijk-Holstein stond een oude linde waaronder huwelijken werden gesloten. Het huwelijk werd bevestigd door het drukken met de duim op de boomstam. Bij de Slaven is de linde met haar zacht geurende bloesems gewijd aan de liefdesgodin Krasnogani.”

Oude lindes zijn dik
“Er staan meer zeer oude linden in Duitsland: bij Hannover staat een grootbladige linde die omstreeks het jaar 850 werd geplant; deze wordt al vermeld in een document uit 1100. De doorsnede is op 1,5 meter boven maaiveld maar liefst 7,5 meter.” De oudste zomerlinde van Europa staat even over de Nederlandse grens bij Bourtange, en heeft een stamomtrek van 17 meter…..”

Toepassing en gebruik
“De eerste boekdrukkers sneden hun letters uit linde- of perenhout. Scholen geven de voorkeur aan linden voor het vak handvaardigheid, omdat het zo goed bewerkbaar is. Van linden kan eerste kwaliteit potloodhout worden betrokken. Lindehout werd vaak toegepast voor hooiharken en dergelijke: het is zo zacht dat je er geen blaren van op je handen krijgt. Lindebast diende in de Oudheid bij de Grieken en Romeinen al voor touwen en banden, voor vlechtwerk en dakbedekking, en ook als schrijfmateriaal. Andere toepassingen van lindebast waren: zeilen, touw, bindmateriaal, in de bos- en tuinbouw, netten, papier, enz.”

(Tekst en lino: Peter Fraanje. Lino: Karin de Rooy. Uit: Natuurlijk bouwen met hout.)