Zondag 16 november 2025, 12.00 uur organiseert kunstenaar Jos Bregman een afscheid van 400 iepen. Ze maken onderdeel uit van de langste dubbele, monumentale iepenlaan van Nederland, langs de Paradijsvogel- en Goudplevierweg in Almere Hout. Bregman: ’Deze oude laan loopt in zijn geheel door het nieuwe uitgestrekte Oosterwold, onderdeel van Almere Hout. Ik vind het een baken dat oud en nieuw verbindt en respect verdient. Ik nodig iedereen uit de bomen als een natuurmonument te beschouwen, er onderdoor te lopen, de herfstkleuren te beleven, de geur te snuiven.’ Een drone-vlucht van vijf kilometer maakte ik – een voorproefje vind je hier.

‘Ik roep iedereen op, en speciaal de bewoners die langs de Goudplevier- en Paradijsvogelweg wonen, op om op zondag 16 november om kwart voor twaalf naar buiten te lopen, en een plek tussen twee bomen te kiezen. Loop naar buiten, zet je wekker om 12.00 uur, en sta een momentje stil bij de bomen. En vertel ze op jouw manier wat er staat te gebeuren. En vrij naar Ramses Shaffy: ‘Ruik, voel, zie, hoor, dank, tast en bewonder!’. Deel foto’s en filmpjes met de hashtag #iepenoosterwold. En stuur je foto of filmpje ook naar mij: jos@natureaccess.nl. Dan maak ik ze onderdeel van het kunstwerk dat ik als eerbetoon aan de iepen in maart 2026 zal onthullen. Check natureaccess.nl/iepenoosterwold

 voor updates. De oogst begint maandag 17 november.

Waarom moeten ze weg? Goeie vraag! Geen snel antwoord. De gemeente heeft veel onderzoek ernaar gedaan, het gebeurt dus niet zomaar, we hebben er wat voor over gehad. Er zijn in de laan geregeld bomen omgewaaid bij storm, maar de laatste stormen juist weer niet. De iepen zijn enten en na dertig jaar blijken de onderstammen afgestorven. De bovenstam heeft als reactie alternatieve wortels gemaakt. Een fantastische prestatie, die soms helaas niet afdoende blijkt, maar zeker een grootse prestatie! Maar wel eentje die niet past in het huidige boombeheerplaatje. Je zou ook kunnen zeggen: de kwekers van toen hebben een wanproduct geleverd. En: ook de maatschappelijke hang naar gecontroleerde (schijn)veiligheid lijkt groot. Ga bij storm niet naar buiten, zou je ook kunnen zeggen. Statistisch gezien is dood door boom heel klein, als je het bijvoorbeeld vergelijkt met slachtoffers in het verkeer. Ik zie al het stedelijk groen als een geheel, een bos, met een naam. Ik stel dan ook andere vragen: is jouw voor-, achter-, balkon-, dak-, kantoor- of geveltuin al onderdeel van dat bos? Staat er een boom in jouw tuin? Help jij bomen oud te worden? Mijn veertienpunteplant voor Het Groot Nederlands Stadsbos vind je op hetgrootnederlandsstadsbos.nl

Help je mee de bomen te vertellen wat er staat te gebeuren? En zelf bewust afscheid te nemen?

Wil je de schoonheid van het stadsbos ervaren? Kom dan ook naar mijn expositie Alles van hout was ooit een boom – Opening 28 november, 17.0 uur! En dan dagelijks tot en met 4 december, 9 – 17 uur – Goethelaan 163, Almere Oosterwolde

Jos Bregman